เมื่อพูดถึง “สังกะสี” ย่อมเป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดี ไม่ใช่แค่เพียงคนในแวดวงของการก่อสร้างเพียงเท่านั้น เพราะนี่คืออีกหนึ่งชนิดของโลหะที่สามารถพบเจอได้บ่อย ๆ ในชีวิตประจำวันในทุก ๆ วัน เนื่องจากเป็นอีกหนึ่งส่วนประกอบสำคัญของอาคารบ้านเรือน ไปจนถึงของใช้ทั่ว ๆ ไปที่เราอาจคิดไม่ถึง บทความนี้เราจะมาเจาะลึกไปจนถึงกระบวนการผลิต “สังกะสีแผ่นเรียบ” มาดูกันว่าสาเหตุที่ทำให้โลหะแผ่นชนิดนี้ได้รับความนิยม เกิดจากขั้นตอนไหน และมีเคล็ดลับอะไรถึงทำให้มันแข็งแรงทนทานได้ถึงเพียงนี้

สังกะสีแผ่นเรียบคืออะไร ?

ก่อนอื่นนั้น คงต้องขอทำความรู้จักกับ “สังกะสีแผ่นเรียบ” ให้มากกว่าเดิมอีกสักหน่อย มั่นใจได้ว่าหลาย ๆ คนที่เห็นชื่อที่ถูกเรียกจนติดปากว่า “แผ่นสังกะสี” อาจคิดว่านี่คือแผ่นของแร่สังกะสีที่นำมารีดจนเป็นแผ่น แต่ที่จริงแล้วไม่ใช่เลย เพราะนี่คือแผ่นเหล็กที่ถูกผสมผสานเข้ากับแร่สังกะสี เพื่อดึงเอาจุดเด่นของแร่ทั้ง 2 ชนิดออกมาจนกลายเป็นแผ่นสังกะสีอย่างที่เราคุ้นเคยกันนั่นเอง ซึ่งนี่เป็นอีกหนึ่งโลหะแผ่นที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เพราะมีราคาที่ถูก หาซื้อได้ง่าย แถมยังมีความแข็งแรงคงทน ใช้งานได้หลากหลายรูปแบบ

สังกะสีแผ่นเรียบถูกนำไปใช้งานอย่างไรได้บ้าง ?

ด้วยคุณสมบัติพิเศษของแผ่นสังกะสีที่มีทั้งความ แข็งแรงคงทน , ทนต่อสภาพอากาศ , ทนต่อการกัดกร่อน และ มีน้ำหนักที่ค่อนข้างเบา ทำให้สามารถประยุกต์ใช้งานได้หลายอย่าง อาทิเช่น

ใช้สำหรับการทำเป็นหลังคาหรือผนัง พบได้ในแหล่งพักอาศัยต่าง ๆ ที่อาจไม่ใช่ที่พักแบบถาวร รวมไปถึงใช้เพื่อการออกแบบตกแต่งในสไตล์ลอฟต์ในบางแห่ง

ถูกนำไปใช้เป็นรางน้ำ เนื่องจากสังกะสีได้รับการเคลือบได้มีความทนทานต่อความชื้น ไม่เกิดสนิมได้ง่าย ๆ จึงถูกนำไปดัด ตัด ต่อ จนกลายเป็นรางน้ำที่พบได้บ่อยที่สุด

ถูกนำไปทำเป็นท่อสำหรับระบบระบายอากาศ หรือเรียกง่าย ๆ ว่า “ท่อแอร์” เราจะพบท่อที่ทำจากสังกะสีแผ่นที่นำมาทำเป็นท่อลักษณะต่าง ๆ อยู่บ่อยครั้ง โดยเฉพาะท่อลมสำหรับระบายอากาศ

อุตสาหกรรมยานยนต์ ในปัจจุบันมีการนำเอาสังกะสีไปเป็นชิ้นส่วนของรถยนต์ โดยเฉพาะในชิ้นส่วนที่ต้องการน้ำหนักเบา และทนทานต่อการกัดกร่อนเป็นพิเศษ

ขั้นตอนการผลิตสังกะสีแบบแผ่น พร้อมเทคนิคพิเศษที่ทำให้มีความทนทานเพิ่มมากขึ้น

มาถึงส่วนสำคัญของบทความนี้กันแล้ว อย่างที่เราได้เกริ่นไปในช่วงต้นของบทความว่า เราจะมาเจาะลึกถึงกรรมวิธีการผลิตสังกะสีแผ่นเรียบ โดยจะเจาะลึกถึงวิธีที่ทำให้เกิดความแข็งแรงทนทาน เพื่อไม่ให้เนื้อหายืดเยื้อจนเกินไป เราจะขอกล่าวสรุปวิธีการทำแบบพอสังเขป ซึ่งจะมุ่งเน้นไปในกระบวนการที่ทำให้เกิดความแข็งแรงทนทานต่อแผ่นกระเบื้องเป็นหลัก ดังเนื้อหาต่อไปนี้

การแปรรูปแร่สังกะสีให้พร้อมต่อการผลิต

ในกระบวนการแรก จะเป็นการเตรียมแร่สังกะสี สำหรับรอเคลือบแผ่นเหล็กที่เตรียมเอาไว้ โดยจะต้องทำให้แร่ที่ได้มานั้นบริสุทธิ์มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ จะมีกระบวนการหลายขั้นตอนจนกลายเป็นแร่สังกะสี 100% และเช่นเดียวกันในกระบวนการเตรียมเหล็ก ก็ต้องทำให้เหล็กไม่มีสิ่งสกปรกติดอยู่บนเนื้อเหล็ก เพื่อทำให้กระบวนการเคลือบนั้นมีประสิทธิภาพสูงที่สุด สาเหตุที่ต้องใช้ “เหล็ก” ผสมกับ “สังกะสี” เพราะว่าต้องการคุณสมบัติการยืดหยุ่นของเหล็ก ผสมผสานเข้ากับ คุณสมบัติแข็งแรง คงทน และ ทนต่อสนิมของสังกะสี นั่นเอง

นำเหล็กไปผ่านกระบวนการ “รีดร้อน” และ “รีดเย็น”

ก่อนจะมาเป็นสังกะสีแบบแผ่น มักจะเริ่มต้นจากการที่เป็นโลหะที่มีขนาดแตกต่างกันออกไป โดยจะผ่านการรีดให้กลายเป็นแผ่นด้วยกระบวนการ “รีดร้อน” โลหะจะถูกทำให้ร้อนจนอ่อนตัว จากนั้นจะนำมารีดจนแบน เพื่อทำให้โลหะอยู่ในลักษณะแผ่นเรียบตามที่ต้องการ จากนั้นจะถูกนำไป “รีดเย็น” ซึ่งจะไม่ใช้ความร้อนในกระบวนการนี้ โลหะจะถูกรีดให้มีขนาดบางมากกว่าเดิม และมีความเรียบมากขึ้นกว่าเดิม นอกจากการทำให้มีพื้นผิวที่สวยงามแล้ว กระบวนการนี้ยังช่วยเพิ่มความแข็งแรงของแผ่นโลหะได้อีกด้วย

เคลือบด้วยสารป้องกันสนิม และ ตัดแต่งเพื่อให้ได้สังกะสีแผ่นเรียบที่ต้องการ

ในกระบวนการสุดท้าย การที่จะเปลี่ยนให้ “แผ่นโลหะ” กลายเป็น “แผ่นสังกะสี” คือการนำแผ่นโลหะที่ผ่านการรีดเย็นและทำความสะอาดเรียบร้อยแล้ว มาทำการ “จุ่มร้อน” ซึ่งเป็นการเคลือบแผ่นเหล็กด้วยสังกะสีด้วยความร้อนที่สูงมาก ทำให้เหล็กและสังกะสีนั้นผสานเป็นเนื้อเดียวกัน สังกะสีจะเคลือบเป็นเหมือนกับผิวของแผ่นเหล็กที่นำไปเข้ากระบวนการ และเมื่อนำออกจากกระบวนการจุ่มร้อน แผ่นสังกะสีก็จะถูกทำให้เย็นลงอย่างรวดเร็ว จากนั้นก็เข้าสู่กระบวนการสุดท้าย เก็บรายละเอียดต่าง ๆ และแปรรูปเป็นแผ่นสังกะสีตามต้องการ